De Eiersprong-theorie

Het allereerste begin

Toen ik de kinderziektes aan het Vehikel van Meneer Houtman had verholpen, werd het tijd voor om een groots en stoutmoedig plan uit te voeren. Ik wilde hem langs de huizen sturen, waar ik heb gewoond, als een in baksteen opgetrokken biografie, een andere manier om naar mijn verleden te kijken. Daarbij wilde ik met Meneer Houtman ook langs een paar ander belangrijke plaatsen. En iedere reis begint bij het begin, maar waar lag mijn oorsprong precies?

Ik ben in de Hobbe van Baerdtstraat in Joure geboren. Ik heb daar geen actieve herinnering aan, maar er is nog één zeer betrouwbare getuige in leven: mijn moeder. Dokter de Boer, die mij haalde, en mijn vader, die zich beneden zat te verbijten, kan ik het niet meer navragen. Maar is zo’n geboorte nu echt het allereerste begin?

Hoewel het waarschijnlijk is, dat ook de conceptie zich kort na de huwelijksvoltrekking in de Hobbe van Baerdstraat voltrok, kan en wil ik mij daar geen voorstelling van maken. En puntje bij paaltje schiet een man maar lukraak met hagel. Daarom scroll-de ik snel verder terug in mijn prille bestaan. Zo kwam ik uit bij die beslissende eisprong.

De eiersprong theorie

In een uitzending van VPRO’s Zomergasten met Theo Maassen en kosmoloog Thomas Hertog werd uitvoerig gesproken over de Oerknal-theorie. Wat mij nog het meest fascineerde was, dat Hertog uitlegde dat die Oerknal niet een historisch feit is, in de letterlijke zin van het woord, maar een idee, een antwoord op een vraag, waarop geen antwoord bestond. Die vraag onder wetenschappers luidde: Hoe is het heelal ontstaan? En wat was daarvoor? En daarvoor? De oerknal was een abstract concept voor het allereerste begin van … tja, van alles. Zodat de wetenschap zich met een gerust hart op andere vraagstukken kon storten. De bedenker van de Oerknal-theorie, Lemaitre, was dan ook niet alleen wetenschapper, maar tevens priester.

Enfin, daarom lanceer ik met Meneer Houtman bij deze de Eiersprong-theorie, als antwoord op vragen over het allereerste begin van de individuele ik. En bij zo’n symbolisch begin hoort een startplek van mythische proporties, te weten: de berg in park Heremastate.

Die andere relativiteits theorie

Als kind was de berg de hoogste plek van mijn wereld. Nou ja, eigenlijk de Luchtwachttoren die erop stond, maar daar mochten wij gewone stervelingen niet op. Dat recht was ongetwijfeld voorbehouden aan Meneer Pastoor en de Burgemeester. Kwamen wij in het park om eendjes te voeren – waarom heb ik nooit begrepen – dan was ons ultieme doel, het beklimmen van de berg. En het gevaarlijkste, dat ik als kind kon bedenken, was je op een slee of fiets zonder te remmen naar beneden storten, niet in de laatste plaats omdat het ons ten strengste was verboden, met dood en verderf in het vooruitzicht. In die dagen werd er gefluisterd over een jongen, die aan de verkeerde kant naar beneden was gevlogen, dus tussen de bomen door. Hij had wel tien hechtingen en is uiteindelijk niet oud geworden. Eigen schuld.

Later herkende ik bij de kinderen, en nog weer later bij de kleinkinderen, steeds diezelfde sensatie bij het beklimmen van de berg. De Luchtwachttoren was inmiddels weg, omdat hij zijn aardse functie had verloren, al bleef ik het jammer vinden. Maar goed, als wij daar hijgend boven kwamen, zag ik best dat het eigenlijk geen berg was, maar een heuveltje, nauwelijks hoger dan de brug op Spannenburg. Ik was inmiddels groter en had in Zwitserland wel in de eeuwige sneeuw gestaan. En toch, als ik ‘s nachts mijn ogen sloot, was het toch weer een berg met daarop een toren naar de hemel, omdat ik dat vroeger zo had ervaren. Die herinnering en die realiteit zijn eigenlijk beide waar. Dat is mijn relativiteitstheorie.

De start van een etappekoers door mijn bestaan

Daarom is de berg in het park een perfecte plek voor Meneer Houtman, om zijn etappekoers langs mijn 9 woonhuizen te beginnen. Ieder nieuw leven is feitelijk een stap in het duister, voor kind en zijn ouders, met het blinde vertrouwen dat het wel goed zal komen. Vandaar de blinddoek. Het eerste stuk gaat vanzelf, want eerste jeugd bracht ik ook vrijwielend door.

Informatie

Datum: 15 augustus 2023
Codering: Pos 35 versie 1.1 en 1.5
Locatie: Op de berg in Park Heremastate Joure
Attributen: Vehikel PNR 33-2; Bauhaus Theedoek