Afscheid (2008)

Pas jaren later besefte ik, wat mijn vader me liet zien. Wachtend op de dood, nam hij afscheid van zijn leven met verhalen over de onbelaste jaren van zijn jeugd. Dat was de tijd dat hij met zijn vrienden ging voetballen en daarna naar het café. Alle dorpsfeesten liepen ze af, op zoek naar vertier en ongein. Vrij en zonder zorgen.
‘Toen waren wij er nog niet,’ concludeerde mijn broer, maar ik dacht terug aan de kermis van ‘63. Mijn vader nam me mee in de luchtschommels – Goed vasthouden! – en ging tot aan het dak van de tent! Staande op de rand van de schuit was hij een reus.
‘Ben je wel eens in een café geweest?’, vroeg hij, toen we waren uitgestapt. Ik begreep de vraag niet, maar hij nam me mee aan de hand en stak de straat over. Via een lange donkere gang draalde hij bij de deur naar het café … en liep door naar de toiletten.
‘Nog één keer,’ zei hij. ‘Goed kijken, hoor.’
Op de terugweg keek ik uit alle macht, maar ik zag niets. Ja, een hoop mannen en vrouwen, ze zwierden mee met de muziek. Een vette rookdeken hing aan het plafond. Er werd gelachen, er werd gezongen en iedereen dronk bier. Maar ik kende niemand.
‘Heb je het gezien?’, vroeg hij, toen we weer buiten stonden. Ik knikte natuurlijk ja, maar voelde me onnozel. Een grote hand streek door mijn haar. Ik keek omhoog. Hij lachte.
‘Niet tegen moeder zeggen,’ fluisterde hij. Dat verwarde me nog meer.

Inmiddels was hij oud en klein. Zijn huid was geel en zijn hand was zwak. Maar zijn ogen fonkelden als kaarsjes voor het raam. Niet voor niets, dacht ik, terwijl mijn vader door die oude verhalen zwalkte, vrolijk maar niet dronken. Niet voor niets had ik dat beeld bewaard. Onaangetast lag het nog, waar ik het had neergelegd. Dat beeld van een deuropening, een rokerig, overvol café. Iedereen was er, behalve hij, want hij was vader en had de zorg voor zijn zoon.

Dit verhaal is eerder veschenen in de bundel De Juiste Dosis, 2012